Upadłość konsumencka ma doprowadzić do oddłużenia niewypłacalnego dłużnika. Wielu zainteresowanych skorzystaniem z dobrodziejstw tej instytucji zastanawia się jednak,
jak długo potrwa całe postępowanie. Na czas trwania postępowania upadłościowego wpływa szereg czynników. W niniejszym artykule postaram się przybliżyć, jakie etapy składają się na procedurę upadłościową i co wpływa na czas trwania tego procesu.
- Etapy postępowania upadłościowego
Upadłość konsumencka składa się z kilku etapów, które mogą różnić się długością
w zależności od indywidualnych okoliczności. Każdy z tych etapów jest istotny i wymaga od dłużnika zaangażowania oraz współpracy z sądem, czy też syndykiem masy upadłości.
a) Złożenie wniosku o upadłość konsumencką
Pierwszym krokiem w procesie upadłości konsumenckiej jest złożenie wniosku do sądu. Samo przygotowanie dokumentacji i zebranie niezbędnych informacji może zająć dłużnikowi kilka tygodni. Od momentu złożenia wniosku do jego rozpatrzenia przez sąd może minąć od kilku dni, do aż kilku miesięcy w skrajnych przypadkach. Na czas oczekiwania na rozpoznanie wniosku o ogłoszenie upadłości wpływają głównie dwa czynniki, tj.: poprawność złożonego wniosku (jeżeli nie odpowiada on warunkom formalnym, niezbędnym będzie jego uzupełnienie, co znacząco może wydłużyć czas jego rozpatrzenia), jak i obłożenie pracą właściwego sądu.
b) Ogłoszenie upadłości przez sąd
Po złożeniu wniosku i jego pozytywnym rozpatrzeniu, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Od tego momentu rozpoczyna się właściwe postępowanie upadłościowe, podczas którego wyznaczany jest syndyk odpowiedzialny za zarządzanie majątkiem dłużnika oraz za przeprowadzenie dalszych czynności. Ten etap trwa zazwyczaj od kilku miesięcy, do niekiedy kilku lat. Istotnym jest jak bardzo skomplikowana jest sytuacja osobista oraz majątkowa upadłego.
c) Likwidacja majątku upadłego
Jednym z kluczowych etapów upadłości konsumenckiej po jej ogłoszeniu jest likwidacja majątku upadłego, czyli co do zasady sprzedaż posiadanych przez niego aktywów na rzecz zaspokojenia kosztów postępowania oraz przyszłej spłaty wierzycieli. W przypadku osób
o skromnym majątku lub braku wartościowych aktywów, ten etap może przebiegać stosunkowo szybko (tj. kilka miesięcy). Jednak jeśli dłużnik posiada nieruchomości, bądź też inne składniki majątku, to czas trwania postępowania, w związku z koniecznością podjęcia szeregu czynności przez syndyka może trwać, jak wspomniano już wyżej, kilka lat.
d) Ustalenie planu spłaty wierzycieli
Po zakończeniu etapu likwidacji majątku, syndyk przystępuje do przygotowania wniosku końcowego (najczęściej zawierającego projekt planu spłaty wierzycieli), który to następnie wraz ze stanowiskiem upadłego oraz jego wierzycieli kierowany jest do sądu, celem wydania stosownego postanowienia. W praktyce wnioski syndyków rozpatrywane są przez sądy
w okresie od kilku dni, do kilku miesięcy. Jeżeli zostanie ustalony plan spłaty, jego długość może być ustalona na okres aż do 84 miesięcy.
- Czy czas trwania postępowania upadłościowego jest brany pod uwagę przy ustalaniu planu spłaty?
Tak, do okresu spłaty wierzycieli zalicza się okres od upływu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości do dnia ustalenia planu spłaty wierzycieli, chyba że dłużnik nie pokrył
w całości kosztów postępowania tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. Do okresu spłaty nie zalicza się okresu warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. Oznacza to zatem, iż jeżeli syndyk masy upadłości zlikwidował majątek upadłego o odpowiedniej wartości, bądź też np. w ramach zajęcia wynagrodzenia upadłego do masy upadłości wpłynęły środki pieniężne wystarczające na pokrycie kosztów postępowania, sąd odpowiednio „skróci” czas trwania planu spłaty.
- Czynniki wpływające na długość trwania upadłości konsumenckiej
a) Skomplikowanie sprawy i liczba wierzycieli
Im bardziej skomplikowana jest sytuacja upadłego – na przykład w przypadku dużej liczby wierzycieli – tym dłużej może trwać całe postępowanie upadłościowe. Większa liczba wierzycieli wiąże się z koniecznością podjęcia przez syndyka szeregu czynności wpływających na czas trwania postępowania.
b) Sytuacja majątkowa dłużnika
Osoby niewypłacalne posiadające znaczny majątek, wymagający likwidacji w toku postępowania upadłościowego, mogą liczyć się z dłuższym czasem trwania postępowania upadłościowego, ponieważ proces sprzedaży składników majątku może być czasochłonny (niejednokrotnie syndycy podejmują kilka prób sprzedaży poszczególnych składników majątku). W przypadku osób nie posiadających znacznego majątku, postępowanie przebiega znacznie szybciej.
c) Współpraca z syndykiem i sądem
Czas trwania upadłości zależy także od zaangażowania upadłego. Brak współpracy, opóźnienie w dostarczaniu dokumentów czy uchylanie się od obowiązków wynikających
z obowiązujących przepisów mogą znacząco wydłużyć postępowanie, a także wiązać się
z innymi, niewygodnymi dla upadłego konsekwencjami.
- Podsumowanie
Upadłość konsumencka to proces składający się de facto z kilku etapów, którego czas trwania zależny jest od wielu czynników i nie sposób określić, jak długo trwać będzie postępowanie upadłościowe danej osoby. Z tego też względu, warto rozważyć pomoc profesjonalnego pełnomocnika w ramach procedury upadłościowej.
