Upadłość konsumencka to postępowanie którego celem jest redukcja lub umorzenie zobowiązań osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, które do polskiego prawodawstwa wprowadzone zostało w 2009 roku. W ostatnich latach z uwagi na liberalizację przesłanek umożliwiających ogłoszenie upadłości, postępowanie to cieszy się niesłabnącą popularnością o czym świadczy stale rosnąca liczba wydawanych postanowień o ogłoszeniu upadłości osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie praktycznego przewodnika zawierającego kluczowe informacje dla osób zainteresowanych ogłoszeniem upadłości.
- Kto może ubiegać się o upadłość konsumencką?
Upadłość konsumencka przeznaczona jest wyłącznie dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, jak również znajdują się w stanie niewypłacalności. Niewypłacalność powstaje wówczas gdy dłużnik traci możliwość regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Przepisy ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe zawierają szereg domniemań, w tym m.in. to, iż z niewypłacalnością mamy do czynienia jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Zatem jeżeli jesteśmy osobą niebędącą przedsiębiorcą, która nie jest w stanie spłacać zaciągniętych zobowiązań kredytowych, czy też pożyczkowych, upadłość konsumencka może stać się dla nas rozwiązaniem problemów finansowych.
- Jak wygląda przebieg procedury upadłości konsumenckiej?
Co do zasady postępowanie dot. upadłości konsumenckiej podzielić możemy na dwa etapy:
- Postępowanie o ogłoszenie upadłości – zaczyna się ono od dnia złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej do właściwego sądu, a kończy się ono z dniem wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
- Postępowanie po ogłoszeniu upadłości – toczy się ono w głównej mierze przed syndykiem masy upadłości, który to analizuje zgłoszenia wierzycieli, weryfikuje stan majątku upadłego dokonując jego ew. likwidacji, bada zdolności majątkowe oraz zarobkowe upadłego. Kończy się ono co do zasady wraz z przygotowaniem przez syndyka masy upadłości projektu planu spłaty.
Następnie sąd dokonuje weryfikacji zgromadzonego materiału decydując o treści postanowienia w przedmiocie planu spłaty wierzycieli. Sytuacje w których sąd orzeka o ewentualnym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty, bądź też o warunkowym umorzeniu tychże zobowiązań należą do rzadkości w praktyce orzeczniczej. W sytuacji w której sąd ustalił plan spłaty wierzycieli, definitywny koniec postępowania upadłościowego następuje z chwilą zrealizowania planu spłaty w całości, a tym samym umorzenia pozostałych zobowiązań względem wierzycieli.
- Najczęstsze problemy związane z upadłością konsumencką,
jak i najczęściej zadawane pytania
Osoby zainteresowane upadłością konsumencką najczęściej zadają następujące pytania:
- Czy mogę ogłosić upadłość konsumencką, jeśli wcześniej prowadziłem działalność gospodarczą?
Tak, nie ma przeciwko temu żadnych przeciwwskazań. Niezbędnym jest jednak, aby przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości, zamknąć prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą.
- Czy muszę występować sam w postępowaniu upadłościowym, czy też mogę ustanowić pełnomocnika?
Jak najbardziej niewypłacalny dłużnik na każdym etapie postępowania może ustanowić profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, radcy prawnego, bądź też doradcy restrukturyzacyjnego. Co jednak istotne, ww. katalog zawodów ma charakter zamknięty. Przed podjęciem współpracy
z pełnomocnikiem warto zweryfikować czy mamy do czynienia z osobą przynależącą do ww. zawodów prawniczych. Jest to o tyle istotne, iż bardzo powszechnym zjawiskiem jest oferowanie usług w zakresie postępowania upadłościowego przez tzw. kancelarie oddłużeniowe (działające najczęściej
w formie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością), które nie mogą zapewnić należytej reprezentacji w toku upadłości konsumenckiej, a przy tym reklamując swoje usługi częstokroć zapewniają one o gwarancji umorzenia zobowiązań
(co w przypadku upadłości konsumenckiej jest jak najbardziej możliwe,
ale zazwyczaj dopiero po przebrnięciu całego procesu, w tym po częściowym zaspokojeniu wierzycieli w ramach realizacji orzeczonego planu spłaty.
- Czy upadłość konsumencka umorzy wszystkie moje długi?
W ramach postępowania upadłościowego może dojść do umorzenia wszystkich długów niewypłacalnego dłużnika, chyba że posiada on długi o których mowa w art. 49121 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe,
tj. zadłużenia pochodzącego np. z alimentów czy też grzywien. Takie długi nie będą podlegać umorzeniu w postępowaniu upadłościowym.
- Podsumowanie
Upadłość konsumencka może być atrakcyjnym rozwiązaniem dla osób zmagających się z problemem niewypłacalności. Końcowy efekt w postaci umorzenia zobowiązań może jednak wiązać się z koniecznością przebrnięcia przez szereg uciążliwości, dlatego też przed podjęciem decyzji o ogłoszeniu upadłości warto skontaktować się z profesjonalnym pełnomocnikiem.
